Gelen son dakika bilgisine göre, Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. Böylece, Ayasofya’nın yeniden cami olarak ibadete açılmasının önü açıldı.  

Millî Görüş hareketinin yıllardır Ayasofya’nın ibadete açılması yönünde verdiği mücadele ve bedeller ise bu kararda büyük öneme sahip oldu. 

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştayda dava açtı.

Davayı duruşmalı inceleyen Daire, 2 Temmuz'daki duruşmada tarafları dinledi. 

Duruşmanın ardından dosyayı inceleyen Danıştay 10. Daire kararını verdi. 

DANIŞTAY'IN AYASOFYA KARARININ GEREKÇESİ

Danıştayın gerekçesinde, Ayasofya'nın Fatih Sultan Mehmet Han Vakfı mülkiyetinde olduğu, cami olarak toplumun hizmetine sunulduğu belirtildi. 

Ayasofya'nın tapu belgesinde cami vasfı ile tescilli olduğu, bunun değiştirilemeyeceği belirtilen gerekçede, "Vakıf senedindeki cami vasfı dışında kullanımının ve başka bir amaca özgülenmesinin hukuken mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Kadimden beri korunan Vakfa ait taşınmaz ve hakların, istifadesine bırakıldığı toplum tarafından kullanılmasına engel olunamaz." denildi.

AYASOFYA CAMİ İLE İLGİLİ YARGISAL SÜREÇ

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya için ilk olarak 2005'te Danıştay'a dava açmıştı. Dernek, 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali ve yürütmenin durdurulmasını istemişti.

Danıştay 10. Dairesi, 24 Haziran 2005'te söz konusu Bakanlar Kurulu kararının yürütmesini durdurma istemini reddetmişti. Daire 2008'de ise Ayasofya Camisi'nin müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmadığına işaret ederek, davayı reddetmişti.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Dairenin bu kararını onamıştı. Dernek, 2016'da tekrar Danıştaya dava açmıştı.

Derneğin, Anayasa Mahkemesine yaptığı bireysel başvuru hakkında ise 2018'de karar verilmişti. Yüksek Mahkeme, Ayasofya'nın namaz kılınması için ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesi nedeniyle din ve vicdan hürriyetinin ihlal edildiği iddiasıyla yapılan başvuruyu, "incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik" nedeniyle kabul edilemez bulmuştu.

ERDOĞAN: ÖNCE SULTANAHMET’İ DOLDURUN, BUNLAR TEZGÂH

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 16 Mart 2019 yılında Tekirdağ’da mitingde yaptığı bir konuşmada, “Önce Sultanahmet’i bir doldurun… Bu işin siyasi boyutu var. Yan tarafta Sultanahmet’i doldurmayacaksın, Ayasofya’yı dolduralım diyeceksin. Büyük Çamlıca Camii'ni yaptık, 4-5 tane Ayasofya eder. Bu oyunlara gelmeyelim. Bunların hepsi tezgâh…” ifadelerini kullanmıştı.

AYASOFYA CAMİ

Fatih Sultan Mehmet, 1453 yılında İstanbul’u alarak Osmanlı İmparatorluğunun başkenti ilan etti. İstanbul fethinin ardından, Ayasofya’ya 4 minare daha yaptıran Sultan Fatih, Ayasofya’yı “fethin sembolü” olarak 29 Mayıs 1453 yılında cami olarak ibadete açtı.

Sultan Fatih’in vakfettiği Ayasofya Cami, dönemin Bakanlar Kurulunun, 24 Kasım 1934 tarih ve 7/1589 sayılı kararıyla müzeye çevrildi.

Evliya Çelebi, Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethinden sonra Ayasofya'daki ilk cuma namazının sevincini "Evvela cuma gününde bütün gaziler hazır olup salalar okunup, müezzinler 'innallahe ve melaiketehu' ayetini hazin bir sesle okumaya başlayınca Akşemseddin Hazretleri,Sultan Mehmet'in koluna girip büyük bir saygı ile minbere çıkarıp yüksek sesle 'Alemlerin Rabb'ine hamdolsun.' deyince büyük gazilere bir hal olup bir sevinç feryadı koptu." ifadeleriyle anlatır.