TİLAVET VE TİCARET

(Besmele hamdele ve salveleden sonra)

Günümüz müslümanlarının içinde bulunduğŸu yanlışŸlardan birtanesi de kur’an-i kerim-i para karşŸılığŸında okuma meselesidir. Oysa dinimiz hertürlü ticareti meşŸru(islami kurallara uygun) olmak şŸartıyla serbest birakmişŸken, para karşŸılığŸında kur’an okuma ya müsaade etmemişŸtir.  Sözü fazla uzatmadan bu mevzuyla alakalı delilleri sırasıyla zikredelim inşŸaallah.

Allah c.c bir ayeti celilesinde."Tevratı şŸüphesiz biz indirdik. Allah'a teslim olan peygamberler o Tevrat'ta Yahudilere hükmederler. Allah'ın kitabını korumakla görevli olan alimler ve Rabbaniler de onun Allah'ın hükmü olduğŸuna, şŸahitlik yaparak o kitapla hükmederler; insanlardan korkmayın benden korkun. Azıcık para karşŸılığŸında ayetlerimi satmayın. Kim Allah'ın indirdiğŸiyle hükmetmezse işŸte onlar kÜ¢firlerin ta kendisidirler." (Maide, 5/44)

Peygamber Efendimiz (sellallahu aleyhi vesellem) bir hadis-i şŸeriflerinde “Kur’Ü¢n-ı KerÜ®m’i okuyunuz; onunla amel ediniz; ondan asla uzaklaşŸmayınız, onun hakkında haddi de aşŸmayınız; onun tilÜ¢veti karşŸılığŸında ücret alıp vermeyiniz, onunla dünya malını çoğŸaltma yoluna gitmeyiniz.”(Ahmed b. Hanbel, Müsned)

*Kur’Ü¢n için herhangi bir şŸey almak caiz değŸildir. Zira bu ücret gibidir.ܜcrete benzeyen caiz olmazsa, ya ücret olarak alınan nasıl caiz olacaktır?( El-İhtiyar ile Mecmau’l-FetÜ¢vÜ¢)

*(Ben ölünce,bana para karşŸılığŸı Kur’an okutun)Bunun için vasiyette bulunmak batıldır. Alınan,alana haramdır.( İmÜ¢m-i BirgivÜ®)

*Her hangi birisi,sırf ücret karşŸılığŸı Kur’an okusa,aldığŸı ücret helal olmaz.(şŸeyhul islam Ebu Suud fetvaları)

*Birisi,sevabını kendisinin veya ölmüşŸ bir yakınının ruhuna bağŸışŸlatmak üzere birisine kur’an okutturup para verse, bu okuyuşŸ ile bir sevap elde edileceğŸi belli değŸildir ki, ücret vermesi gereksin.Bir sevap elde edilse bile,bu sevap okuyan için hasıl olmuşŸ olur ve ücret karşŸılığŸı satılması yine caiz olmaz.Ya (sevabın elde edileceğŸi) belli olmadığŸı zaman nasıl sahÜ®h olacaktır?( İbni Abidin)

Peygamber Efendimiz (sellallahu aleyhi vesellem)'in zamanında ashabtan bazıları, hastalanmışŸ bir kimseye okumak için çağŸrılmışŸlar ve bunun için bir bölük koyun almışŸlardır. Peygamber Efendimiz (sellallahu aleyhi vesellem)'e bunu sorduklarında, "ܜcret aldığŸınız şŸeylerin en haklısı Allah'ın Kitabı üzerine aldığŸınızdır" buyurmuşŸtu. Bu vak'ayı kıyas noktası yaparak ücretle Kur'an okumanın caiz olacağŸına hüküm verilemez. Halbuki bu okuyuşŸ, şŸifa talebi için okumaktır. Kur'an'ı ücretle okumak bundan ayrı bir husustur. Çünkü bunda sevap satışŸı vardır ki, caiz olmayan husus da budur. (Fetava-i Hamidiyye, c. 2, s. 119)

Tac'üşŸ-şžeria, Hidaye adlı kitabın şŸerhinde şŸöyle demişŸtir; "ܜcretle Kur'an okumada ne ölen kimse için ne de okuyan şŸahıs için sevabı hak etme yoktur." (Hidaye şŸarihi AynÜ®),

 "Dünya için (Kur'an) okuyan men olunur. (ܜcret) alan da veren de günahkÜ¢rdır" (İbni Abidin, c. 5, s. 47)

Yukarda zikredilen delillerden anlaşŸıldıki cenazelerde mezar başŸında okunan kur’an dan,  ölünün 40 ını okumak tan ki sünnette böyle bir şŸey yoktur( bidat tır), Cenaze namazı kıldıranın, müezzinlik yapanın para alması caiz olmaz. Çünkü  bunlar birer ibadettir. İbadet ise ancak Allah rizası için yapılır.

 DağŸıtılmakta olan 71 adet fitrenin(oruç keffareti 61,yemin keffareti 10) öncelikle komşŸu fakirlere ve kur’an talebelerine verilmesi uygundur.

 Bu arada mezar kazana ve öleni yıkayan kişŸilere ücret verilmesinde ve onların almasında bir sakınca yoktur. Çünkü bunlar da emek vardır. EğŸer yıkama ve mezar kazma işŸini hiç kimse yapmazsa ozaman oradaki müslümanlar günahkar olurlar.

Yapılan hatimleri para kaşŸılığŸında yapmak ta caiz değŸildir. Ancak hatim sahibinin ilim talebelerinin (hepsi fakir kabul edilir)ihtiyaçlarını karşŸılamak üzere okudukları müesseseye bağŸışŸta bulunmasında bir sakınca yoktur. Hatim  sahibi kesinlikle para vermeye zorlanamaz.

Ayrıca talebelerin kendisine para verilmesi de para karşŸılığŸında okumaya alışŸmasına vesile olması nedeniyle uygun değŸildir. Bugünkü duruma gelmemizin temel sebeplerinden birtaneside budur. ܖnce alışŸtırıldılar şŸimdi ise para vermeyince ayıp yada kusur sayılıyor.

 Kur’ani kerim tilavetini  ticarete çevirmeye hiçbir müslümanın hak ve salahıyyeti yoktur.

 Resulullah (sellallahu aleyhi vesellem):"Cehennemde demirden bir deًğŸirmen vard‎r. Onunla karilerin (amel etmeyerek Kur'an okuyanları‎n) ve günahkar alimlerin başŸ‏ları‎ öğŸütülür."( Cami'ul Ahbar, 130 / 254)

Allah c.c. bu duruma düşŸmekten bizleri muhafaza buyursun.Amiiin.

Selam hidayete tabiolanların üzerine olsun.

Esselamu aleyküm verahmetullahi veberekatuh.